Hỏi đáp về vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) thay thế vắc xin DPT cho trẻ 18 tháng trong Tiêm chủng mở rộng

Câu 1: DPT-VGB-Hib (SII) là vắc xin gì? Tiêm vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) phòng được những bệnh gì? 

Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) là vắc xin phối hợp “5 trong 1” DPT-VGB-Hib bao gồm giải độc tố vi khuẩn bạch hầu, uốn ván, vi khuẩn ho gà bất hoạt, kháng nguyên vi rút viêm gan B và kháng nguyên vi khuẩn Haemophilus. Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) để phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib. 

Câu 2: Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) được sản xuất ở đâu và đã được sử dụng ở những quốc gia nào? 

Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) do Công ty Serum Institute of India (SII), Ấn Độ sản xuất, được cấp phép lưu hành ở Ấn Độ năm 2009. Vắc xin đạt tiêu chuẩn tiền thẩm định của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) từ năm 2010. Tính tới nay hơn 600 triệu liều vắc xin DPT-VGB-Hib(SII) đã được sử dụng ở trên 79 quốc gia. Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) đã được thử nghiệm lâm sàng ở Việt Nam và được chứng minh là an toàn. Vắc xin đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tháng 9 năm 2018. 

Câu 3: Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) có gì khác với vắc xin Quinvaxem và ComBE Five về thành phần, hiệu quả và tính an toàn? 

Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) là vắc xin phối hợp có thành phần tương tự như vắc xin Quinvaxem và ComBE Five đã sử dụng gồm giải độc tố vi khuẩn bạch hầu, giải độc tố vi khuẩn uốn ván, vi khuẩn ho gà bất hoạt (toàn tế bào), kháng nguyên bề mặt vi rút viêm gan B và kháng nguyên vỏ vi khuẩn Hib. Vắc xin có tác dụng phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib giống như vắc xin Quinvaxem và ComBE Five. Vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) có thành phần ho gà toàn tế bào vì vậy tính an toàn và hiệu quả của vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) tương tự như các vắc xin DPT-VGB-Hib có thành phần ho gà toàn tế bào và tương tự như vắc xin Quinvaxem và ComBE Five. 

Câu 4: Những lợi ích và nguy cơ có thể có khi cho con đi tiêm phòng loại vắc xin DPT-VGB-Hib (SII)? 

Sử dụng vắc xin phối hợp DPT-VGB-Hib (SII) sẽ giảm số mũi tiêm cho trẻ, tiết kiệm thời gian cho các bà mẹ và gia đình đồng thời trẻ em có cơ hội phòng được 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib. Tuy nhiên, cũng như các thuốc hay loại vắc xin khác khi tiêm đều có thể xảy ra các phản ứng. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, các phản ứng nặng thường rất hiếm gặp. Sau tiêm chủng trẻ có thể có một số các phản ứng thông thường như: sốt nhẹ (<38,5°C), đau hoặc sưng tấy nhẹ tại chỗ tiêm, quấy khóc,… Tuy nhiên, các phản ứng này sẽ tự khỏi trong vòng 1 ngày. 

Một số phản ứng có thể gặp khi sử dụng vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) cũng giống như sử dụng vắc xin DPT-VGB-Hib khác hoặc vắc xin DPT có thành phần ho gà toàn tế bào như: 

+ Khóc dai dẳng trên 3 giờ trong vòng 48 giờ sau tiêm vắc xin với tỷ lệ là <1/100 liều sử dụng. 

+ Co giật có kèm theo sốt hoặc không sốt trong vòng 3 ngày sau tiêm vắc xin với tỷ lệ là <1/100 liều sử dụng. 

+ Giảm trương lực cơ, giảm đáp ứng xảy ra trong vòng 48 giờ với tỷ lệ là 1-2/1000 liều. 

+ Sốc phản vệ có thể xảy ra với tỷ lệ 20/1 triệu liều. 

Câu 5: Trường hợp nào trẻ không tiêm được vắc xin DPT-VGB-Hib (SII)? 

Cũng giống như vắc xin Quinvaxem và ComBE Five. Không tiêm vắc xin DPT-VGB-Hib (SII) cho trẻ nếu tiền sử có phản ứng mạnh đối với liều tiêm trước hoặc có phản ứng mạnh đối với vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván (DPT) hoặc vắc xin viêm gan B, vắc xin Hib như: 

• Sốt cao trên 39°C kèm co giật. 

• Dấu hiệu não/màng não, tím tái, khó thở trong vòng 2 ngày sau tiêm vắc xin. 

• Co giật có sốt hoặc không sốt trong vòng 3 ngày sau tiêm vắc xin. 

• Khóc dai dẳng trên 3 giờ… trong vòng 1 ngày sau tiêm vắc xin 

• Giảm trương lực cơ trong vòng 2 ngày sau tiêm vắc xin.

• Trường hợp có vấn đề liên quan đến thần kinh hoặc bị viêm não sau mũi tiêm trước đó. Hoãn tiêm cho trẻ nếu trẻ đang ốm, sốt hoặc mắc các bệnh cấp tính. 

Câu 6: Để đảm bảo an toàn tiêm chủng các bậc cha mẹ cần phải làm gì khi đưa con đi tiêm chủng? 

Khi đưa trẻ đi tiêm chủng cần mang theo phiếu/sổ tiêm chủng cá nhân. Chủ động thông báo cho cán bộ y tế về tình trạng sức khỏe của con mình như đang ốm, sốt, tiền sử dị ứng hay phản ứng mạnh với những lần tiêm chủng trước như sốt cao, quấy khóc kéo dài, sưng đau lan rộng tại vị trí tiêm hoăc có bất thường gì khác. Yêu cầu các cán bộ y tế thông báo về các loại vắc xin tiêm chủng cho trẻ và hướng dẫn theo dõi, chăm sóc trẻ sau tiêm chủng. Chủ động đề nghị cán bộ y tế kiểm tra sức khỏe của trẻ trước khi tiêm. Đưa trẻ đến điểm tiêm chủng theo đúng thời gian, địa điểm đã được thông báo để đảm bảo điểm tiêm chủng không quá đông và cán bộ y tế thuận tiện thực hành tiêm chủng an toàn. 

Câu 7: Các bà mẹ phải làm gì để có thể phát hiện sớm những phản ứng sau tiêm chủng? 

Sau khi tiêm chủng trẻ cần phải ở lại 30 phút tại điểm tiêm chủng để được cán bộ y tế theo dõi và kịp thời xử trí nếu có những phản ứng bất thường xảy ra. Theo dõi trẻ thường xuyên tại nhà trong vòng 1 ngày sau tiêm chủng về các dấu hiệu sau: toàn trạng, tinh thần, ăn ngủ, thở, nhiệt độ, phát ban, phản ứng tại chỗ tiêm. 

Câu 8: Những biểu hiện nào sau tiêm chủng là bất thường, khi nào cần đưa trẻ đến cơ sở y tế? 

Cần đưa ngay trẻ tới bệnh viện hoặc các cơ sở y tế nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường sau tiêm chủng như sốt cao (>39°C), co giật, khóc thét, quấy khóc kéo dài, bú kém, bỏ bú, khó thở, tím tái, li bì, phát ban... hoặc khi phản ứng thông thường kéo dài trên 1 ngày.