Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về bản lĩnh chính trị của Đảng trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hiện nay

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, một Đảng cách mạng chân chính phải luôn nêu cao khát vọng mang lại độc lập, tự do, hạnh phúc cho Tổ quốc, cho nhân dân; tuyệt đối trung thành với lý tưởng cộng sản chủ nghĩa. Tháng 7/1920, khi đọc bản “Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa”, Người đã quyết định đi theo con đường của V.I.Lênin, gia nhập Quốc tế Cộng sản, bởi: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản”. Suốt cuộc đời mình, Người đã tận tâm cống hiến cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam, góp phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Để hiện thực hóa ham muốn, khát vọng: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”1, Người đã vận dụng, phát triển sáng tạo lý luận Mác - Lênin phù hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam. Sự kiện Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời ngày 03/02/1930 là minh chứng khẳng định tầm nhìn, bản lĩnh, trí tuệ của Hồ Chí Minh trong việc vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thành lập Đảng cách mạng chân chính để lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Người nhấn mạnh: Quan điểm, đường lối của Đảng phải xuất phát từ thực tiễn, không “nghe người ta nói giai cấp đấu tranh, mình cũng ra khẩu hiệu giai cấp đấu tranh, mà không xét hoàn cảnh nước mình như thế nào để làm cho đúng”2. Người chỉ rõ: “Chúng ta phải nâng cao sự tu dưỡng về chủ nghĩa Mác - Lênin để dùng lập trường, quan điểm, phương pháp chủ nghĩa Mác - Lênin mà tổng kết những kinh nghiệm của Đảng ta, phân tích một cách đúng đắn những đặc điểm của nước ta. Có như thế, chúng ta mới có thể dần dần hiểu được quy luật phát triển của cách mạng Việt Nam, định ra được những đường lối, phương châm, bước đi cụ thể của cách mạng xã hội chủ nghĩa thích hợp với tình hình nước ta”3.

Bản lĩnh chính trị của Đảng còn biểu hiện trong việc luôn nắm vững nguyên tắc cách mạng; đồng thời, linh hoạt, mềm dẻo về sách lược; kiên quyết giữ vững nền độc lập, vì lợi ích quốc gia, dân tộc. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Dĩ bất biến ứng vạn biến”, thể hiện quan điểm kết hợp nhuần nhuyễn giữa nguyên tắc, mục tiêu chiến lược với tính uyển chuyển, linh hoạt của sách lược; giữa chiến lược, đường lối lãnh đạo của Đảng và sách lược cách mạng. Thực tiễn cho thấy, bằng bản lĩnh của người cộng sản, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã nhận thức thấu đáo, giải quyết uyển chuyển, sáng tạo mối quan hệ giữa “bất biến” và “vạn biến” trong các giai đoạn lịch sử cách mạng, phù hợp với thực tiễn đất nước để đi đến thắng lợi.

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, không thể tránh khỏi những sai lầm, khuyết điểm, song với bản lĩnh chính trị của một đảng cách mạng chân chính, Đảng ta đã thẳng thắn thừa nhận sai lầm, khuyết điểm với thái độ nghiêm túc, cầu thị và quyết tâm sửa chữa; xây dựng đoàn kết, thống nhất trong Đảng, không ngừng củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng. Tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa I, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Đảng, Chính phủ thẳng thắn nhận khuyết điểm và xin lỗi nhân dân về những sai lầm trong cải cách ruộng đất và quyết tâm sửa sai. Người nói: “... một Đảng mà giấu giếm khuyết điểm của mình là một Đảng hỏng. Một Đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của mình, vạch rõ những cái đó, vì đâu mà có khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh sinh ra khuyết điểm đó, rồi tìm kiếm mọi cách để sửa chữa khuyết điểm đó. Như thế là một Đảng tiến bộ, mạnh dạn, chắc chắn, chân chính”4. Cùng với đó, Người luôn quan tâm đến công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh và sớm nhận thấy nguy cơ dẫn đến sự suy yếu của Đảng khởi phát từ căn bệnh của quyền lực, chủ nghĩa cá nhân nên đã nghiêm khắc phê bình và yêu cầu sửa chữa. Năm 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” và tác phẩm “Đời sống mới” nhằm giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên về phương pháp, phong cách lãnh đạo trên cơ sở thực hành đạo đức cách mạng: cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Theo Người, kịp thời “sửa đổi” tức là “đổi mới” cách nghĩ, cách làm để mỗi cán bộ, đảng viên luôn xứng đáng là người đại biểu của nhân dân, của dân tộc. Lịch sử đã chứng minh, nhờ có những cán bộ, đảng viên trung thành, tận tụy, ngay thẳng, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám nhận trách nhiệm trước sai lầm, không vì lợi ích cá nhân mà Đảng ngày một lớn mạnh, được nhân dân tin yêu, gọi tên trìu mến: “Đảng ta”.

Từ những chỉ dẫn của Người về bản lĩnh chính trị của Đảng và kinh nghiệm, bài học trong công tác xây dựng Đảng, để góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp chủ yếu sau.

Một là, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức, sức “đề kháng” cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, đẩy lùi những biểu hiện suy thoái, mầm mống của tham nhũng, tiêu cực. Đây là nhiệm vụ thường xuyên, hết sức quan trọng của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp và cả hệ thống chính trị. Cấp ủy đảng các cấp, trực tiếp là bí thư, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị phải nêu cao trách nhiệm, tăng cường sự lãnh đạo, quản lý công tác giáo dục chính trị tư tưởng nhằm nâng cao nhận thức, đạo đức cách mạng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, phát hiện, đẩy lùi nguy cơ suy thoái của cán bộ, đảng viên. Tích cực nắm bắt tình hình, bám nắm địa bàn, cơ sở, kịp thời định hướng dư luận xã hội, giải quyết đúng đắn, hiệu quả những vấn đề bức xúc, tạo sự thống nhất tư tưởng trong Đảng, đồng thuận trong xã hội. Đồng thời, kiên quyết đấu tranh, phê phán những tư tưởng lệch lạc, thông tin xấu độc, sai sự thật chưa được kiểm chứng và những biểu hiện suy thoái, tiêu cực, nhũng nhiễu của cán bộ, đảng viên, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng. Để đạt hiệu quả cao, các cơ quan, đơn vị cần đa dạng hóa hình thức, phương thức tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, nhất là quyết tâm đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, v.v. Khơi dậy truyền thống yêu nước, tinh thần tự lực, tự cường, tạo sự thống nhất về ý chí, hành động của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Cùng với đó, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị (khóa XII) về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”; phát huy vai trò, trách nhiệm của các cơ quan thông tin đại chúng, bảo đảm thông tin khách quan, trung thực để định hướng nhận thức tư tưởng, hành động trong xã hội.

Hai là, quán triệt, thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng. Thực tiễn đã chỉ ra: giữ vững các nguyên tắc tổ chức và hoạt động Đảng sẽ tạo ra sức mạnh, bảo đảm cho Đảng lãnh đạo cách mạng thành công. Ngược lại, nếu mất cảnh giác, lơ là, buông lỏng, xa rời và lợi dụng nguyên tắc của Đảng nhằm hợp thức hóa mưu đồ cá nhân, lợi ích nhóm, tham ô, tham nhũng, tiêu cực,... sẽ làm suy yếu, mất vai trò lãnh đạo của Đảng, tồn vong của chế độ. Đảng ta đã khẳng định, sự chặt chẽ, khoa học về nguyên tắc là vấn đề sống còn của Đảng và là đảm bảo quan trọng nhất cho sức sống, sự trong sạch và vững mạnh của Đảng. Điều lệ Đảng quy định: “Đảng là một tổ chức chặt chẽ, thống nhất ý chí và hành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, thương yêu đồng chí, kỷ luật nghiêm minh, đồng thời thực hiện các nguyên tắc: tự phê bình và phê bình, đoàn kết trên cơ sở Cương lĩnh chính trị và Điều lệ Đảng, gắn bó mật thiết với nhân dân, Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật”. Do đó, mọi tổ chức đảng, đảng viên phải quán triệt, nắm vững các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng để hành động đúng, đủ, kịp thời, thực hiện hiệu quả nội dung của từng nguyên tắc. Xây dựng ý thức tự nguyện, tự giác, tự chủ, tự trọng của cán bộ, đảng viên, nhất là trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu, luôn cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, xứng đáng “là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân” như lời di huấn của Người.

Ba là, hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực Nhà nước trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đây là giải pháp rất quan trọng, bởi khi hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực Nhà nước sẽ trực tiếp ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng. Chỉ khi nào quyền lực Nhà nước trao cho những cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, tài năng, đức độ thì mới quy tụ, tập hợp, phát huy được sức mạnh đại đoàn kết. Ngược lại, nếu để quyền lực vào tay người có tham vọng, ích kỷ sẽ rất nguy hiểm. Hiện nay, trước tác động của mặt trái cơ chế thị trường, mỗi cán bộ, đảng viên cần quán triệt, thực hiện tốt Quy định số 144-QĐ/TW, ngày 9/5/2024 của Bộ Chính trị về “Chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới”; thường xuyên tự tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống; xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, dám đương đầu với khó khăn thử thách, tiên phong, gương mẫu đi đầu trong mọi hoạt động; không bị tha hóa, mua chuộc, sa ngã, ảnh hưởng đến uy tín, thanh danh của Đảng. Các tổ chức đảng tiếp tục thực hiện nghiêm Kết luận số 34-KL/TW, ngày 18/4/2022 của Bộ Chính trị về Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Bốn là, phát huy vai trò kiểm tra, giám sát của nhân dân trong công tác xây dựng Đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên. Theo đó, mọi công việc của Đảng phải luôn quán triệt, thực hiện nghiêm quan điểm “dân là gốc”, phát huy vai trò giám sát của nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng, thực hiện phương châm: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng;... thắt chặt mối quan hệ mật thiết với nhân dân”5; phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong tham gia giám sát, phản biện các hoạt động lãnh đạo của Đảng, của cán bộ, đảng viên. Đây không những là chủ trương đúng đắn, phù hợp, bởi quyền lực của Nhà nước cần có sự kiểm tra, giám sát của nhân dân để đảm bảo mục đích của Đảng được thực hiện; mà còn góp phần rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng của đội ngũ cán bộ, đảng viên để dám dấn thân, đương đầu với những khó khăn, thách thức, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, hành động vì lợi ích chung, vì nước, vì dân. Bên cạnh đó, cần thực hiện nghiêm lời huấn thị của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Phải biết dựa vào dân, lắng nghe dân, cái gì mà quần chúng nhân dân hoan nghênh, ủng hộ thì chúng ta phải quyết tâm làm và làm cho bằng được; ngược lại, cái gì nhân dân không đồng tình, thậm chí căm ghét, phản đối thì chúng ta phải cương quyết ngăn ngừa, uốn nắn và xử lý nghiêm các sai phạm”6.

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về bản lĩnh chính trị của Đảng đã để lại dấu ấn trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thời gian qua, khẳng định quyết tâm của Đảng “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” trong công tác này nhằm kiên quyết loại bỏ những sâu mọt, làm trong sạch bộ máy, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, để Đảng ta mãi là đạo đức, là văn minh, thực hiện thắng lợi khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

______________

1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 4, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 187.

2 - Sđd, Tập 5, tr. 312.

3 - Sđd, Tập 11, tr. 92.

4 - Sđd, Tập 5, tr. 301.

5 - ĐCSVN - Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập 1, Nxb CTQGST, H. 2021, tr. 96 - 97.

6 - Nguyễn Phú Trọng - Quyết tâm ngăn chặn và đẩy lùi tham nhũng, Nxb CTQGST, H. 2019, tr. 116 - 117.