Khó khăn trong công tác điều trị Methadone ở Sìn Hồ

Công tác điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone giúp người nghiện cải thiện sức khỏe, ổn định cuộc sống, góp phần giảm tội phạm, giảm lây nhiễm HIV. Tuy nhiên, hiện nay công tác triển khai điều trị Methadone trên địa bàn huyện Sìn Hồ còn gặp nhiều khó khăn nhất là số người  tham gia điều trị quá ít so với số người nghiện trên địa bàn.

          Đến cơ sở cấp phát thuốc Methadone của Trạm Y tế xã Noong Hẻo (Sìn Hồ) khi cán bộ Trạm đang tư vấn và thực hiện phát thuốc Methadone cho bệnh nhân tại cơ sở. Anh Lò Văn Kiên, bản Pa Pạ cho biết: “Tôi tham gia điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone từ khi thành lập cơ sở Methadone đến nay (năm 2015). Từ khi uống thuốc tôi không còn cảm giác muốn sử dụng ma túy nữa, vừa tiết kiệm kinh tế vừa cảm thấy sức khỏe đảm bảo, tham gia lao động, sinh hoạt bình thường”.

          Hằng năm, Ban chỉ đạo chăm sóc sức khỏe nhân dân xã đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tư vấn cho người nghiện và gia đình có người nghiện hiểu biết về lợi ích của điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone. Tuy nhiên, đến nay, toàn xã chỉ có 13 người tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, trong khi đó, Cơ sở cấp phát thuốc Methadone của Trạm Y tế xã Noong Hẻo đã được đưa vào sử dụng từ năm 2015, với 3 cán bộ (1 cán bộ hợp đồng, 2 cán bộ kiêm nhiệm). Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, công tác điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone ở xã Noong Hẻo đang có nhiều khó khăn. Toàn xã hiện có 70 người nghiện ma túy được ghi nhận, nhưng thực tế còn cao hơn.

          Cơ sở cấp phát thuốc xã Pa Tần cũng hoạt động từ năm 2015 để cấp phát thuốc Methadone cho bệnh nhân cho 3 xã (1 bệnh nhân xã Phìn Hồ và 1 bệnh nhân xã Trung Chải, Nậm Nhùn). Đến thời điểm này, trang thiết bị tại cơ sở được đầu tư đầy đủ gồm: Hệ thống Camera, máy tính, bơm định liều thuốc. Đội ngũ cán bộ làm công tác điều trị được tập huấn chuyên sâu và được tham gia học việc và hướng dẫn cầm tay chỉ việc.Tuy nhiên, cơ sở hiện cũng chỉ có 13 bệnh nhân tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone. Anh Lò Văn Chức, Trạm trưởng Trạm y tế xã Pa Tần cho biết: “Do đồng bào vùng cao có trình độ dân trí thấp, nhận thức chưa cao nên quá trình truyền thông, tư vấn của cán bộ cơ sở điều trị Methadone cho người nghiện không được thuận lợi. Một số đối tượng mới nghiện chưa muốn lộ diện, một số do ở xa cơ sở, hàng ngày không có phương tiện đi uống thuốc. Địa bàn và giao thông cũng ảnh hưởng nhiều đến việc đi lại của bệnh nhân các xã lân cận nhất là vào mùa mưa lũ, sạt lở, giao thông bị chia cắt”.      

Những năm qua, công tác điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone trên địa bàn huyện Sìn Hồ luôn được quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp. Để triển khai chương trình, huyện đã chọn các xã có tình hình phức tạp về ma túy như Noong Hẻo hay các xã trung tâm, thuận lợi cho người nghiện đến uống thuốc như Lùng Thàng, Pa Tần. Trang thiết bị tại cơ sở cấp phát thuốc các xã được Dự án Quỹ toàn cầu cung cấp đầy đủ, đáp ứng nhu cầu công tác điều trị, bao gồm Máy tính,máy in,máy ảnh,tủ lạnh,bàn làm việc,ghế băng phòng chờ,tủ đựng tài liệu…..

Theo báo cáo, trên địa bàn huyện có 415 người nghiện ma túy, trong đó 413 người nghiện đăng ký tham gia điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone. Tuy nhiên số bệnh nhân bỏ trị hiện đang là 165 người (trong đó có 21 bệnh nhân chuyển đi cơ sở khác điều trị, 13 bệnh nhân bị bắt do vi phạm pháp luật) hiện còn 252 bệnh nhân đang tham gia điều trị tại cơ sở điều trị Methadone của huyện và 3 cơ sở cấp phát thuốc tại các xã. BSCKI. Nguyễn Trung Quyền, Phó giám đốc Trung tâm Y tế huyện Sìn Hồ cho biết: “Lượng người điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone thấp so với số người nghiện trên địa bàn là do:Một số Bệnh nhân đi làm ăn xa không có mặt ở địa phương;  Các bệnh nhân mới nghiện còn chưa muốn lộ diện công khai;Người dân còn có nhận thức không đúng về cai nghiện ma túy với việc điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone. Bên cạnh đó do phong tục tập quán canh tác làm nương, làm ruộng xa nhà, thời gian mùa vụ phải ngủ lại lán nương, ruộng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng điều trị. Cùng với đó, nhiều người nghiện còn mặc cảm, tự ti chưa tự giác đến điều trị tại các cơ sở điều trị và cơ sở cấp phát thuốc, nên số lượng bệnh nhân tham gia điều trị có xu hướng giảm, tình hình tiếp nhận và điều trị bệnh nhân đạt hiệu quả thấp”.

Để giúp người nghiện có cơ hội tiếp cận với chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, thời gian tới, các cơ quan chuyên môn của huyện Sìn Hồ cần đẩy mạnh công tác truyền thông cho người nghiện và nhân dân hiểu về lợi ích từ chương trình điều trị Methadone; nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho các y, bác sỹ. Bên cạnh đó, cần phối hợp chặt chẽ giữa các nghành liên quan để xác định người nghiện, tư vấn lập hồ sơ quản lý và điều trị. Các xã trên địa bàn huyện cần quản lý giám sát chặt chẽ,tư vấn hỗ trợ việc làm cho các đối tương nghiện ma túy, cán bộ y tế phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục về điều trị nghiện thay thế bằng thuốc Methadone  tới quần chúng nhân dân, đặc biệt là việc vận động của gia đình người nghiện ma túy,  kết hợp với các biện pháp giảm tác hại của sử dụng ma túy và dự phòng hạn chế lây nhiễm HIV do tiêm chích ma túy, phù hợp với tình hình sử dụng ma túy hiện nay và mô hình hiệu quả đạt được chứng minh về hiệu quả về mặt phát triển kinh tế gia đình, kinh tế xã hội, và đảm bảo tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương./.

                                                                                       Thái Sơn